Op 11 december 2019 presenteerde de Europese commissie een voorstel voor een nieuwe Europese klimaatovereenkomst, de ‘Green Deal’. Dit voorstel moet ervoor gaan zorgen dat Europa het eerste klimaatneutrale continent wordt en bevat een groot aantal aan ingrijpende groene maatregelen. De Europese Commissie wil met de Europese Green Deal het welzijn van mensen verbeteren. Het uitgangspunt is dat wanneer Europa klimaatneutraal wordt en we onze natuurlijke omgeving beschermen, dat goed is voor de mensen, de planeet en de economie.
Het gaat nog om een voorstel voor een overeenkomst. De lidstaten moeten hier nog mee instemmen. Het is een eerste stap in een proces dat nog wel even zal duren. Veel details van het voorstel moeten nog uitgewerkt worden. De commissie heeft een gedetailleerde planning gemaakt die ervoor moet zorgen dat de plannen niet naar de achtergrond verdwijnen. In maart 2020 moet er:
– een wetsvoorstel liggen dat garandeert dat Europa in 2050 klimaatneutraal is,
– een strategie zijn opgesteld voor het winnen van windenergie op zee,
– een actieplan zijn voor de circulaire economie,
– een voorstel zijn gemaakt voor het produceren van schoon staal,
– een strategie liggen waarmee we de verscheidenheid aan levensvormen zoals planten, bomen en insecten in het ecosysteem in stand kunnen houden of zelfs verbeteren.
Het actieplan voor de circulaire economie
In het voorstel van de Europese commissie staat dat, om de klimaat- en milieudoelstellingen van de EU te halen, een nieuw, op de circulaire economie gebaseerd industriebeleid nodig is.
– De industrie moet hulp krijgen bij hun modernisering ten behoeve van de circulaire economie en het benutten van kansen in eigen land en de rest van de wereld.
– Het is met name belangrijk de ontwikkeling van nieuwe markten voor klimaatneutrale en circulaire producten te stimuleren.
Ook vindt de Europese Commissie dat het koolstofarm maken en moderniseren van energie-intensieve industrieën zoals de staal- en cementproductie van groot belang is.
In het actieplan voor de circulaire economie zegt de commissie het volgende: ‘De Commissie zal een beleid inzake duurzame producten presenteren dat aan besparing en hergebruik van grondstoffen voorrang geeft boven recycling ervan. Er zullen minimumeisen worden vastgesteld om te voorkomen dat milieuonvriendelijke producten in de EU in de handel komen. Valse milieuclaims zullen worden aangepakt. De inspanningen worden in de eerste plaats gericht op grondstofintensieve sectoren zoals textiel, de bouw, elektronica en kunststoffen.’
Punten die in het actieplan voor de circulaire economie aan de orde komen zijn:
– Er zullen maatregelen worden voorgesteld om ervoor te zorgen dat in 2030 alle verpakkingen in de EU herbruikbaar of recyclebaar zijn.
– Nieuwe bedrijfsmodellen die gebaseerd zijn op de verhuur van goederen en diensten zullen helpen om de consumptiepatronen te verschuiven van producten die bedoelt zijn voor eenmalig of beperkt gebruik naar producten die kunnen worden gedeeld en langdurige kunnen worden gebruikt.
– Europa heeft behoefte aan een digitale sector waarin duurzaamheid en groene groei centraal staat. Digitalisering biedt nieuwe mogelijkheden om zicht te houden op lucht- en waterverontreiniging en het verbruik van energie en natuurlijke hulpbronnen.
– De Commissie zal de voordelen van terugnameregelingen voor de consument onderzoeken. Zo zullen de mensen ertoe worden aangezet hun apparaten zoals mobiele telefoons, tablets of opladers voor recycling terug te brengen.
De financiering
Voor het doorvoeren van alle plannen is veel geld nodig. Hiervoor zijn drie fondsen bedacht. Allereerst moet er een ’transitiefonds’ komen, oplopend tot zelfs 100 miljard euro. Daarnaast is er het moderniseringsfonds, specifiek bedoeld om Oost-Europese lidstaten te helpen. Maar het belangrijkste is het klimaatinvesteringsfonds. Een pot van duizend miljard, oftewel 1 biljoen euro. Dit moet zorgen voor een golf aan groene investeringen.
Hoe nu verder?
Alle plannen, vele tientallen, worden zo de komende twee jaar uitgewerkt, in wetsvoorstellen gegoten en voorgelegd aan het Europees Parlement en de lidstaten. Die moeten alles nog goedkeuren. Pas dan wordt duidelijk wat er echt gaat veranderen, ook in Nederland.
Interessante bronnen:
– https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal_nl
– https://www.nu.nl/klimaat/6017205/dit-staat-er-in-de-green-deal-van-de-europese-commissie.html
– https://www.ad.nl/buitenland/europa-moet-groen-worden-moeder-aarde-heeft-genoeg-van-ons-gedrag~ac264397/
– https://www.rtlz.nl/algemeen/buitenland/artikel/4950751/green-deal-europese-unie-frans-timmermans-klimaat-transitie
– https://www.nrc.nl/nieuws/2019/12/11/klimaatplan-eu-is-de-europese-maanlanding-a3983568