In het artikel over de Earth Overshoot day kwam al naar voren dat we, elk jaar, met zijn allen heel veel natuurlijke hulpbronnen en grondstoffen verbruiken. Meer dan de aarde in dat zelfde jaar kan vernieuwen. Het huidige lineaire model lijkt onhoudbaar omdat grondstoffen nog maar beperkt voorradig zijn. Ook schoon water en schone lucht worden schaarser. In een eindige wereld is het niet mogelijk om eindeloos door te groeien. Bij een circulaire economie gaat het erom een systeem te ontwikkelen dat bruikbaar blijft in de toekomst. In een perfecte situatie worden dan alle materialen telkens opnieuw gebruikt zonder verspilling en zonder afval.
De circulaire economie geeft ons de mogelijkheden om de belangen van mens, natuur en economie hand in hand te ontwikkelen en te verbeteren.
Nieuwe consumenten
De wereldbevolking zou in 2050 zomaar gegroeid kunnen zijn naar 9 miljard mensen. De VN meldt zelfs dat de wereldbevolking zal groeien tot 12 miljard mensen in 2100. Daarmee zal ook de consumptie stijgen. In 2030 zullen er naar verwachting van KPMG 3 miljard meer middenklassenconsumenten zijn dan in 2010. Reden dus om te zoeken naar mogelijkheden om de beperkte hulpbronnen van de planeet, zoals energie, voedsel, water en grondstoffen, slimmer te gebruiken en te hergebruiken.
Hulpbronnen
Het is erg moeilijk om het moment te bepalen dat een bepaalde hulpbron uitgeput zal zijn, omdat dit afhankelijk is van vele factoren waaronder de ontwikkeling van de vraag, de economische groei, de bevolkingsgroei, keuzes van consumenten, de stand van de techniek, de hulpbronnen- en energie-efficiëntie, en de ontdekking van nieuwe reserves van niet-vernieuwbare hulpbronnen.
Er is veel versnipperde informatie beschikbaar. Essent zegt: ‘De meningen zijn verdeeld over hoelang er nog fossiele brandstoffen zijn. Het hangt ervan af hoe je rekent. De relatief makkelijk bereikbare voorraden aardolie en aardgas zijn over ongeveer 50 jaar op. Met de moeilijk bereikbare voorraden meegerekend, zijn er nog voor iets langere tijd fossiele brandstoffen beschikbaar.’ Op Wikipedia kun je lezen over steenkool: ’In 2017 waren de wereldwijde steenkoolreserves voldoende om het huidige productietempo ruim 130 jaar vol te houden.’ Over ijzererts wordt gezegd dat dit niet snel op zal raken, maar dat de concentratie ijzer in ijzererts steeds lager wordt. Dit heeft als gevolg dat het steeds lastiger wordt en steeds meer energie gaat kosten om het ijzer uit ijzererts te winnen.
Na een lange zoektocht op internet vond ik een overzicht uit 2018 waarin van verschillende grondstoffen wordt aangegeven hoeveel we daarvan per jaar verbruiken, wat de aangetoonde winbare voorraad nog is en hoelang we daar nog mee kunnen doen.

Een ander overzicht geeft aan hoeveel er nog over is voor mensen die in 2010 geboren zijn.

Afval
Uit de cijfers over 2017 van het CBS, Rijkswaterstaat en het Afvalfonds Verpakkingen blijkt dat we in Nederland jaarlijks ongeveer 490 kilo huishoudelijk afval per persoon produceren. Zo’n 274 kilo daarvan is gescheiden ingezameld afval, zoals papier, glas, plastic en gft-afval. Het overige afval bestaat uit 33 kilo grof huishoudelijk afval en 181 kilo restafval. Uit het restafval werd in 2017 bij de afvalverwerking nog ongeveer 5,7 kg aan metalen verpakkingen en 1,8 kg aan kunststof verpakkingen gehaald voor recycling.
Afval scheiden is goed voor het milieu: de materialen worden gerecycled en dat spaart nieuwe grondstoffen en energie. Afval wordt zo zelf een waardevolle grondstof. En hoewel we al behoorlijk goed zijn in afval scheiden, kan het nog een stuk beter. Milieu Centraal heeft berekend dat we 80 procent van ons afval gescheiden in kunnen leveren. Dat is bijna 25 procent meer dan nu (kijk hier voor tips over afvalscheiding).
De jaarlijkse wereldwijde afvalberg groeit ook stevig door. In 2011 bedroeg dit 12 miljard ton. Dat is gelijk aan 7.000 keer de inhoud van de Amsterdam Arena.
In een circulaire economie kunnen we deze afvalbergen gebruiken als de grondstoffen om te voldoen aan onze huidige en toekomstige materiaalbehoefte.
December 2019, Jolanda Kwakman
Interessante bronnen:
– https://www.essent.nl/kennisbank/stroom-en-gas/energiebronnen/fossiele-brandstoffen
– https://wetenschappelijkbureaugroenlinks.nl/artikel/zeventien-metalen-zijn-echt-schaars
– https://meldpuntverpakkingen.nl/veel-gestelde-vragen/345/hoeveel-afval-gooit-een-nederlander-weg-per-jaar.html
–https://www.milieucentraal.nl/minder-afval/afval-scheiden-cijfers-en-kilos/
– https://www.cirkellab.nl/over-ons/circulaire-economie/
– https://www.iea.org/reports/world-energy-outlook-2019#