Al in de oudheid was Lood een bekende grondstof. Ook toen werd lood al gerecycled en hergebruikt. De Egyptenaren zouden overwonnen volkeren in Azië hebben verplicht de oorlogsschatting te voldoen in lood. Deze oorlogsbuit zou tot langwerpige platen zijn verwerkt en gebruikt als dakbedekking voor de tempels. In de vloeren van de hangende tuinen van Babylon zijn loden platen gebruikt.
De Romeinen zijn onder meer bekend vanwege hun indrukwekkende aquaducten. Minder zichtbaar, maar net zo belangrijk was wat zij onder de grond aanlegden. Een kilometers lang netwerk van rioleringen moest het water en ander afval wegvoeren van de stad, bijvoorbeeld richting zee. Bodemonderzoek heeft uitgewezen dat de Romeinen hier al vanaf ca. 200 v.Chr. lood voor gebruikten.
Vanwege de schadelijke effecten van lood in drinkwater zijn loden waterleidingen in woningen sinds 1960 verboden. De afgelopen decennia zijn door drinkwaterbedrijven ook de loden aansluitleidingen buiten de woning vervangen. In de jaren na 1980 ontstond het besef dat lood schadelijk is voor het milieu met als gevolg dat het gebruik ervan aan banden werd gelegd. In autobrandstoffen werd lood vervangen door andere stoffen en loden pijpleidingen werden vervangen door pijpleidingen van kunststof, (verzinkt) staal of koper.
Toch is het gebruik van lood in de bouw in Nederland (weer) toegestaan vanwege de recycleerbaarheid. Het gaat dan om loodslabben voor daken, schoorstenen en goten. TNO deed verschillende onderzoeken naar de milieueffecten van lood in de bouw. Zo onderzocht men wat de gevolgen zijn van zogenaamde ‘afspoeling’ bij lood dat aan de buitenlucht is blootgesteld. “Het onderzoek toont aan dat er geen risico is voor het milieu”, zegt voorzitter Theo Mimpen van de Stichting Bouwlood. Zelfs wanneer daken van gebouwen van het rioolstelsel zouden worden afgekoppeld en het afstromende water direct in het milieu terechtkomt, is er geen milieurisico, blijkt uit de conclusies van TNO.
Oud lood is een eenvoudig te recyclen metaal met een smeltpunt van 660 graden Celsius en een kookpunt van 2467 graden Celsius. Het soortelijk gewicht van lood is erg zwaar. Het is makkelijk vervormbaar en tevens een erg goede geleider. Lood wordt dan ook veel toegepast in accu’s, ballastlood, loden letters, glas- en lood kunst en bladlood voor dakwerk.
Loodafval is voor 97 procent opnieuw bruikbaar. Het wordt gesmolten in een grote ketel en geraffineerd met behulp van chemicaliën. Dit oude lood kan via dit raffinageproces worden verwerkt tot nieuw bladlood.
Het recyclen van lood voorkomt ophoping van afval en het uitputten van grondstoffen. Ook bespaart het energie want voor het winnen van lood uit erts is veel meer energie nodig dan het hersmelten van lood. Ook komt wordt er bij het hersmelten minder CO2 uitgestoten.
Mei 2020, Jolanda Kwakman
Interessante bronnen
– https://uzimet.nl/
– https://www.bouwlood.nl/bladlood-en-duurzaamheid/productie-lood-recyclebaar
– https://www.topics.nl/lood-is-oneindig-te-recyclen-maar-een-groen-imago-heeft-het-niet-a14126753trouw/c5895ede44a3121c84283545f9165c5f48bc4e220427dac32e2d8e48f24abad3/?referrerUserId=7f68b9f-e0f9-4690-7e04-400212814eec
– https://www.bouwlood.nl/bladlood-en-duurzaamheid/lood-in-de-bouw-hoe-zit-het-nou